İzmir Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Işınsu Kestelli, tarımı daha ileri noktalara taşımanın yolunun teknolojiden geçtiğini, borsa olarak bu alanda daha önce başlattıkları projelere 2024’te de geliştirerek devam edeceklerini söyledi. Işınsu Kestelli, şu değerlendirmeyi yaptı:
“Küresel iklim değişikliğinin tarım sektöründe neden olduğu arz dalgalanmaları ve pandeminin neden olduğu tedarik zinciri aksamaları tüm dünyada tarımın stratejik önemini bir kez daha ortaya koydu. Yüksek üretim potansiyeli ile Türkiye bir tarım ülkesi… Cumhuriyetin kurulduğu yıllarda ekonomide lokomotif rolü üstlenen tarım, aradan geçen 100 yıla rağmen günümüzde de önemini korumakta, hatta artırmaktadır. 2022 yılında dünya tarım ürünleri dış ticareti 2,1 trilyon dolar düzeyinde gerçekleşti. Türkiye, yaklaşık 26 milyar dolarlık tarım ihracatı ile 21’inci sırada yer aldı ve küresel ihracattan yüzde 1,2 pay elde etti. Tarım sektörü ithalatımız ise 23 milyar dolar olarak gerçekleşti.”
İzmir yeniliğe açık
Kestelli, İzmir ve Ege’deki tabloyu da şöyle özetledi:
“İzmir’in işlenebilir tarım arazisi varlığı yaklaşık 350 bin hektar, ülkemizin toplam işlenebilir arazi varlığından aldığı pay ise yüzde 1,5 civarında. Arazi varlığı oransal olarak düşük görünse de İzmir, çok sayıda üründe üretimin en fazla yapıldığı kent. 150 bini aşkın ailenin tarımla uğraştığı İzmir’de 165 farklı bitkisel ürün yetişiyor. Üretim potansiyelinin yanı sıra dış ticaret hacmi bakımından da önemli bir liman kenti olan İzmir’in 2022 yılında tarımsal ürünler ihracatı 3,4 milyar dolar, ithalatı ise 2,1 milyar dolar olarak gerçekleşti. Kent, ülkemizin arazi varlığından yüzde 1,5 pay alırken, ihracattan aldığı pay yüzde 13’ü aştı. Bunun ardında da yetişmiş insan gücünün ve yeniliğe açık üretim anlayışının önemli bir payı var.”
İşlem hacminde birinci
Kestelli, 1891 yılında kurulan ve Türkiye’nin ilk borsası olma unvanını taşıyan İzmir Ticaret Borsası’nın tarıma yönelik faaliyetleri konusunda şu bilgileri verdi:
“Üretimin hem niteliğini hem niceliğini artırmak, markalaşmayı teşvik etmek, bilişim teknolojileri ile tarım arasındaki entegrasyonu sağlamak ve küresel rekabette öne çıkmak için çalışıyoruz. Bu sayede de ülkemizdeki 113 ticaret borsası içerisinde yüzde 5’in üzerinde pay ile işlem hacmi açısından ikinci büyük borsayız. Ege Bölgesi’nde bulunan 17 borsa içerisinde de yaklaşık yüzde 35 pay ile birinci sıradayız. Lisanlı depoculuk ve yetkili sınıflandırıcı yatırımları, İzmir Tarım Teknoloji Merkezi (İTTM), İTB Eğitim, Kültür ve Sosyal Entegrasyon Vakfı BORSAV, ilimizdeki odalar ile birliği içinde hayata geçirmekte olduğumuz tarıma dayalı ihtisas organize sanayi bölgeleri, coğrafi işaret çalışmaları ve uluslararası rekabetçiliğin geliştirilmesi Ur-Ge projeleri İzmir Ticaret Borsası’nın halihazırdaki önemli faaliyetleri arasında yer alıyor.”
“Türk tarımını bugünkünden daha ileri noktalara taşımanın yolu teknolojiden geçiyor” diyen Kestelli şöyle devam etti:
“İzmir Ticaret Borsası öncülüğünde kurulan İzmir Tarım Teknoloji Merkezini (İTTM); sürdürülebilir, rekabetçi ve verimli bir tarım sektörü için bilgi ve iletişim sektörünün daha güçlü katılımı sağlayarak, tarımın dijital dönüşümünü destekleyen bir tarım girişimciliği ekosisteminin hayata geçirildiği bir merkez olarak yapılandırdık. Tarımda bilişim teknolojilerinin geliştirilmesi için gerekli olan tüm paydaşların (özel sektör, kamu, akademisyen ve üreticilerin) bir araya getirileceği tematik ve açık bir inovasyon ortamı olarak tasarlanan İTTM’de tarımda bilişim teknolojileri kullanılarak üretilmiş veya üretilecek ürün ve hizmetler gerçek yaşam ortamlarında, gerçek kullanıcılar ve ürünler üzerinde test edilebilecek ve geliştirilebilecek. Tarım teknolojileri geliştiren girişimcilere vergi avantajı sağlayacak TEKMER (Teknoloji Merkezi) statüsüne sahip olacak İTTM, 2024 yılının ilk çeyreğinde girişimci kabullerine başlayarak faaliyete geçecek. İTTM çok yakın bir gelecekte bünyesinde yer verdiği çalışmalarla hem Türkiye için örnek bir merkez olacak hem de tarım teknolojilerinin geliştirilmesinin ve dünyaya ihraç edilmesinin mümkün kılınacağı Türk tarımının “Silikon Vadisi” halini alacak. Türk tarımının teknoloji ile daha büyük hedeflere ilerlemesine öncülük edecek.”
